Upala pluća ili pneumonija su upalni procesi lokalizovani u plućima, odnosno u najsitnijim i najudaljenijim delovima donjeg respiratornog sistema. Uprkos napretku medicine i načinima lečenja, stopa smrtnosti od pneumonije je još uvek visoka.
Bolest najčešće počinje slabošću, malaksalošću, povišenom ili visokom telesnom temperaturom, pojačanim, u početku suvim nadražajnim kašljem, a kasnije kašljem koji je praćen iskašljavanjem sluzavog ili gnojavog sekreta.
Uzroci
Kako objašnjavaju pulmolozi na klinici Mejo, upala pluća najčešće može biti izazvana bakterijama, virusima i gljivicama. Najugroženija su odojčad i mala deca, kao i osobe starije od 65 godina koje imaju druge zdravstvene probleme i oslabljen imunitet. U zavisnosti od vrste infekcije, zdravstvenog stanja i godina pacijenta, znaci bolesti mogu da variraju od blagih do vrlo teških.
Simptomi upale pluća su:
- bol u grudima kada dišete ili kašljete
- uporan kašalj koji ne prolazi
- iskašavljanje sluzi, gnojnog sekreta ređe sukrvice ili krvi
- kašalj, koji može izazvati sluz
Shutterstock
- umor
- groznica, znojenje i drhtavica
- temperatura nešto niža od normalne telesne temperature
- mučnina, povraćanje ili dijareja
- kratak dah
Kako naglašavaju stručnjaci iz klinike Mejo, kod pacijenata koji imaju srčanu insuficijenciju ili hronične probleme sa plućima, kao i kod astmatičara, pneumonija može brzo postati stanje opasno po život. Zato je neophodno već sa prvim simptomima javiti se lekaru.
Rizici
Upalu pluća može da dobije bilo ko, ali u većem riziku su pušači zato što već imaju narušanu funkciju pluća. Ovo su ostali rizici koje treba da izbegavate:
- izbegavajte mesta gde se puši
- češće provetravajte prostorije u kojima boravite
- šetajte što više na čistom vazduhu
- izbegavajte zatvorene prostorije gde boravi dosta ljudi
- hranite se zdravo
- uzimajte dovoljno tečnosti - najmanje dva litra vode dnevno
- vakcinišite se protiv gripa
Pexels
Simptomi kod dece i beba
Deca su sklona i nebakterijskoj upali pluća zbog nekarakterističnog kliničkog toka bolesti, zbog čega se naziva atipična pneumonija. Bebe i novorođenčad mogu da imaju upalu pluća bez vidiljivih simptoma koji se razlikuju od znakova bolesti kod odraslih. Zbog toga je neophodno da majka obrati pažnju na sledeće znakove bolesti:
- groznica, znojenje, crvenilo kože
- kašalj
- otežano ili ubrzano disanje
- gubitak apetita
- povraćanje
- manjak energije
- uznemirenost
- bučno disanje ili škripanje u plućima
- smanjena količina mokraće
- bleda koža
- beba plače više nego obično
- poteškoće u hranjenju
U slučaju pojave ovih simptoma odmah se obratite pedijatru.
Bonus video:
