Rak debelog creva je jedna od najopasnijih bolesti, koja u poslednje vreme munjevitom brzinom odnosi sve više mladih života, pa je veoma važno da ga se na vreme rešite! Redovni preventivni pregledi posebno su poželjni posle 50. godine za oba pola.
Postoje signali koje nikako ne treba zanemariti, iako vam se čini da je to bezazlena stvar, piše Stil.kurir. Šta je rak debelog creva i kako nastaje?
Rak debelog creva je maligni tumor koji se može lokalizovati na bilo kom delu debelog creva, ili na njegovom završnom delu (rektumu). Tačan uzrok raka debelog creva nije u potpunosti poznat. Najčešće počinje promenom crevne sluzokože ili pojavom izraslina na unutrašnjem zidu creva (adenomatozni polipi) koje se tokom dužeg perioda mogu menjati i prerasti u malignu promenu. Smatra se da nastaju kao rezultat delovanja naslednih faktora, faktora sredine, ishrane i načina života.
Simptomi koje nikada ne treba zanemariti: nagli gubitak težine uske stolice nalik na kaiš rektalno krvarenje, bilo svetlo ili tamno crvene boje tenesmus – osećaj da morate da ispraznite već prazna creva ili bešiku anemija uzrokovana nedostatkom gvožđa stalni bol u stomaku neobjašnjivi gubitak težine. Iako ovi simptomi mogu biti uzrokovani drugim, manje ozbiljnim stanjima, kao što su hemoroidi, čirevi i Kronova bolest, ukoliko ih primetite, obavezno zakažite lekarski pregled.
Lokalni simptomi su oni koji utiču samo na debelo crevo i/ili rektum i nisu se proširili na udaljene organe. Uobičajeni lokalni simptomi, koji se takođe mogu videti golim okom, su: zatvor dijareja naizmenično dijareja i zatvor, ili druge promene u navikama creva rektalno krvarenje ili krv u stolici nadimanje stomaka, grčevi ili nelagodnost osećaj da debelo crevo nije potpuno ispražnjeno stolica koja je tanja od normalne.
Faktori rizika su:
starost - od 50 i više godina inflamatorne bolesti creva (ulcerozni kolitis, Kronova bolest)
ishrana - previše crvenog mesa i životinjskih masti, a malo žitarica, voća i povrća fizička neaktivnost, gojaznost, dijabetes prekomerno ili često uzimanje alkohola pušenje
Preventivni pregledi:
Pregled stolice na okultno (skriveno) krvarenje (FOBT, hem check test)
Rak debelog creva, kao i polipi, često izazivaju krvarenje, a ova laboratorijska pretraga otkriva tragove krvi u stolici koji nisu vidljivi golim okom. Ovaj pregled treba da urade sve osobe posle 40. godine, jednom godišnje, iz tri uzastopna uzorka stolice.
Kolonoskopija
Kolonoskopija je medicinski postupak ili pregled u kome se dugi cevasti fleksibilni instrument sa kamerom debljine prsta koji se zove kolonoskop koristi za pregled unutrašnje površine debelog creva i kraja tankog creva. Otkriva prisustvo polipa, benignih izraslina u debelom crevu koje se ovim pregledom mogu ukloniti i poslati na patohistološku analizu. Svaki polip je važno ukloniti na vreme, jer ukoliko se ne uklone postoji mogućnost da se iz postojećeg polipa razvije karcinom debelog creva. U zavisnosti od rezultata, savetuje se kolonoskopska kontrola, obično za 3-5 godina, a u slučaju potrebe - dalje lečenje.
