Običaji za Duhovski ponedeljak: Žene ovo nikako ne bi smele raditi

Srpska pravoslavna crkva i vernici danas slave drugi dan jednog od najvećih praznika poznatog kao Duhovi, Trojice ili Silazak Svetog Duha na Apostole.

Ovaj praznik označava rođendan hrišćanske crkve i slavi se 50 dana nakon Vaskrsa, poznat i kao Pedesetnica. Nakon Hristovog vaznesenja, učenici su ostali u Jerusalimu, često se okupljajući u jednoj sobi na Sionu, moleći se zajedno Bogu i očekujući obećanog Utješitelja, Svetog Duha, koji dolazi od Oca.

Na Pedesetnicu, mesto Jude Iskariotskog među dvanaestoricom popunjeno je Matijom. Svi apostoli su bili zajedno kada je huka ispunila kuću, a ognjeni jezici su se spustili na svakog od njih. Izlazeći na krov kuće, oni su progovorili i propovedali narodu na jezicima koje do tada nisu znali, a koje su razumeli svi okupljeni, uključujući i inoverce. Na taj dan, tri hiljade ljudi je poverovalo u propoved apostola i krstilo se.

Kao što su Jevreji i apostoli na Pedesetnicu ukrasavali svoje kuće granjem, cvećem i travom, podsećajući se vremena kada su sa Mojsijem lutali pustinjom posle ropstva i živeli u kolibama od granja i lišća, tako i danas pravoslavne crkve ukrašavaju svoje prostore cvećem i travom od kojih se prave vence.

Narodna verovanja

Običaji na drugi dan Duhova se razlikuju u različitim krajevima Srbije, ali postoje neki zajednički elementi. Na primer, nipošto se ne obavljaju teži poslovi u kući, niti se koristi igla, jer se takvo ponašanje smatra nepoštovanjem apostola i svetaca, kao i nezainteresovanošću za njihove reči. Naši stari su verovali da će kuća u kojoj se žene ogluše o ove običaje teško napredovati.

U Zapadnoj Srbiji je običaj da se na ovaj dan ukućani sete preminulih tokom godine i prirede simboličnu trpezu kako bi zaštitili dom od zlih sila. Takođe je uobičajeno da se na grobu umrlog služi hrana (panahida) za dušu pokojnika.