Dolazim iz muslimanske porodice, po nacionalnosti sam SRBIN: Evo kako je Meša Selimović objasnio zašto se ne deklariše kao Musliman

 

Srpski književnik Mehmed Meša Selimović (1910-1982) pisac jednog od najvećih romana na srpskom jeziku “Derviš i smrt”.

Mehmed Meša Selimović rođen je 26. aprila 1910. godine u Tuzli. U rodnom gradu završio je osnovnu školu i gimnaziju. Godine 1930. upisao se na studijsku grupu srpskohrvatski jezik i jugoslovenska književnost Filozofskog fakulteta u Beogradu. Diplomirao je 1934. godine, a od 1935. do 1941. godine je radio kao profesor Građanske škole, a potom je 1936. postavljen za suplenta u Realnoj gimnaziji u Tuzli.

Selimović, kako je sam otkrio – potomak je srpske porodice Vujovića – završio je Filozofski fakultet u Beogradu i do Drugog svjetskog rata bio je profesor u gimnaziji u rodnoj Tuzli.

Po izlasku iz ustaškog logora 1943. otišao je u partizane, a poslije rata je bio direktor drame Narodnog pozorišta u Sarajevu, umjetnički direktor “Bosna-filma” i glavni urednik izdavačke kuće “Svjetlost”.

Zbog progona, kojem su ga podvrgli bosanski komunisti, prešao je u Beograd i u njemu ostao do smrti.

Meša Selimović bio je član Srpske akademije nauka i umjetnosti.

Roman “Derviš i smrt”, jedan od najznačajnijih u srpskoj literaturi, odlikuje se osobenošću tretiranja teme, gustinom opservacije čovjekovog života u tragičnim okolnostima i refleksijama o ljudskoj egzistenciji.

Ovaj roman je inspirisan ličnom tragedijom pisca, pošto je Mešin brat, takođe partizan, strijeljan krajem rata iz banalnog razloga – uzeo je komad namještaja iz magacina.

Meša Selimović je u nekoliko navrata objasnio svoju nacionalnu pripadnost i svoj pogled na BiH.

U testamentalnom pismu Srpskoj akademiji nauka i umetnosti iz 1976. Selimović navodi:

– Potičem iz muslimanske porodice, a po nacionalnosti sam Srbin. Pripadam srpskoj literaturi, dok književno stvaralaštvo u BiH, kome takođe pripadam, smatram samo zavičajnim književnim centrom, a ne posebnom književnošću srpskohrvatskog književnog jezika.

On je napisao i da jednako poštuje svoje porijeklo i svoje opredjeljenje, jer je vezan za sve što je odredilo njegovu ličnost i rad.

– Svaki pokušaj da se to razdvaja, u bilo kakve svrhe, smatrao bih zloupotrebom svog osnovnog prava zagarantovanog Ustavom. Pripadam, dakle, naciji i književnosti Vuka, Matavulja, Stevana Sremca, Borisava Stankovića, Petra Kočića, Ive Andrića, a svoje najdublje srodstvo sa njima nemam potrebu da dokazujem…

Ovo pismo upućujem Srpskoj akademiji nauka i umetnosti sa izričitim zahtjevom da se ono smatra punovažnim biografskim podatkom”, naveo je tada Selimović.

U svojoj knjizi “Sjećanja” Selimović ističe da je “užasan genocid koji su ustaše počele da provode protiv Srba u BiH, nečuveni zločini na koje se uho teško moglo naviknuti, jer takvo masovno varvarstvo nije bilo poznato u istoriji, stradanje čitavih srpskih krajeva, zatiranje svega živog – sve to je natjerivalo čovjeka da se odredi, ili da se suprotstavi ili da se demorališe.

BONUS VIDEO