Dobrica Ćosić (1921 - 2014) je bio srpski pisac, romansijer i esejista, politički i nacionalni teoretičar i redovni član SANU. Bio je prvi predsednik Savezne Republike Jugoslavije od 1992. do 1993. godine. Ranije je bio narodni poslanik u skupštinama NR Srbije i SFRJ od 1945. do 1957. godine. Ćosić je ponekad nazivan "ocem nacije".
SVAKA ŽENA TREBA DA ZNA
NEODOLJIVI KOLAČ SA PISTAĆIMA Osvežavajući desert kao osmišljen za proleće, bićete oduševljeni
BAKLAVA ČIZKEJK Fenomenalna poslastica od koje će vam poći voda na usta, za sve prilike
AJMOKAC SA SPANAĆEM I PILETINOM Rapsodija ukusa u svakom zalogaju, za ručak koji se pamti
Njegova dela "Koreni", "Vreme smrti", "Vreme zla" i brojna druga, svrstavaju se u sam vrh srpske književnosti.
Ovaj istaknuti srpski pisac i politički teoretičar bio je i redovni član Srpske akademije nauka i umetnosti (SANU) i prvi predsednik Savezne Republike Jugoslavije (1992 – 1993), prenosi Biografija.org.
U nekoj vrsti predgovora za ovaj roman, Dobrica Ćosić je svoju autobiografiju započeo rečima:
- U svet sam stupio u prtenim gaćama, bosonog i u svinjskim opancima, sa bolešljivim okom i strahom od grada, suše i deda Jefimijevog mučeničkog gneva na sve i svakog ko štetu biljkama i stoci čini, imanje i njegovinu ugrožava, sa stidom zbog babe Savete, od očaja ženskog i inata, uvek pijane; sa žeravičkom željom da imam najveći vinograd u Velikoj Drenovi, da celo Belo brdo bude moj vinograd, da što pre vratim sve dugove svog oca Žike i deda Alekse; rastao sam sa najtajnijom čežnjom da me voli najlepša devojka na svetu, moja učiteljica Persida, što me ćirilicom naučila…
U predvečerje II Svetskog rata, 1939. godine, nakon neuspelog pokušaja da stručno znanje, stečeno u školi, primeni na porodičnom imanju, ne bi li se život na selu unapredio koliko – toliko, Dobrica Ćosić dolazi do spoznaje da promene treba vršiti, ali ne na njivama i u vinogradima, već u državi: „ …treba srušiti sve to što čini vlast i što vlada narodom; treba slistiti gospodu gazde i sve silnike…“.
Za to je bilo bezbroj primera, u neposrednom okruženju – njegov otac se gušio u dugovima, besparica je, poput kuge harala srpskim selom, sve manje se verovalo u zemlju… Sa druge strane – seljani su sve više počeli da čitaju novine, oko retkih radio aparata tokom večeri, skupljalo se celo selo, o Hitleru se sve više govorilo, a u krugovima seoske omladine počela je da se rađa nova vera: socijalizam, proletarijat, Rusija…
Svoju književnu karijeru Dobrica Ćosić, u statusu slobodnog umetnika, započeo je 1951. godine. Poznavaoci njegovog dela smatraju da su u romanu „Koreni“, zapravo i koreni ovog pisca, u kome je na maestralan način, dočarao istorijsku sliku srbijanskog XIX veka i učinio da postane i ostane jedan od najznačajnijih romana srpske književnosti. Borisav Mihailović je 1955. godine, u pogovoru ovog romana napisao: „Koreni su se zarili duboko u zemlju“ … i postali… „prvenac jedne porodice romana koju će Ćosić još napisati“.
Nakon romana „Koreni“, usledilo je delo, zapravo knjiga izveštaja iz Mađarske pod sovjetskim tenkovima – „Sedam dana u Budimpešti“, objavljeno 1956. godine, da bi 1961. godine čitalačkoj publici predstavljen roman – trilogija „Deobe“ – „delo nesanice i strave Dobrice Ćosića“ (iz pogovora Dragoljuba Stojadinovića). Deobe koje žive i danas, deobe na četnike i partizane, sa najavom sveukupne tragike tih podela. Zanimljivo je da je, duže od decenije nakon objavljivanja ovog romana, Ćosić objavljivao isključivo eseje: godine 1964. – „Akcija“, godine 1966. – „Odgovornosti“ i godine 1971. – „Moć i strepnje“. U međuvremenu, 1966. godine, objavio je roman „Bajka“, autentičan utopijski putopis „kroz neverovatna vizuelna carstva“ (iz pogovora Slobodana Selenića).
U periodu od 1972. do 1979. godine nastao je roman „Vreme smrti“, potresna priča o golgoti srpstva u periodu započetom Sarajevskim atentatom – o Prvom svetskom ratu, ispričana kroz život uglednog domaćina Aćima Katića, nadničara Tole Dačića i njihovih potomaka, proistekla iz njihovog Prerova, te Ćosićeve okosnice – simbola srpske borbe za slobodu i očuvanje nacionalnog identiteta. Godine 1982., Ćosić je objavio esej „Stvarno i moguće“, a zatim trilogiju „Vreme zla“, koju čine „Grešnik“, „Otpadnik“ i „Vernik“.
Romanom „Vreme vlasti“, objavljenom 1996. godine, Ćosić je okončao porodičnu sagu o Katićima i Dačićima započetu vek ranije, romanom „Koreni“. U periodu od 2000. godine do 2008. godine je u formi dnevnika objavio šest knjiga „Piščevi zapisi“ („Lična istorija jednog naroda“).
BONUS VIDEO
